Skip to main content

ကိုဗစ်ရောဂါလက္ခဏာများနှင့်ကုသခြင်းဆိုင်ရာမေးခွန်းများ (24.8.21)



🚩🚩🚩1. ကိုဗစ်မျိုးကွဲ Delta ,Delta plus, lambda တို့အကြောင်းရှင်းပြပေးပါ။

ဖြေ။ ပထမဦးစွာ ကိုဗစ်မျိုးကွဲများနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းချက်ကို https://www.facebook.com/ckcmohnugmm/posts/121940573491531 မေးခွန်း (၁) တွင် ကျေးဇူးပြု၍ ဖတ်ပေးပါ။ 

ဩဂုတ်လ ၁၀ ရက်နေ့ အထိ အချက်အလက်များအရ နိုင်ငံပေါင်း ၁၄၂ နိုင်ငံတွင် Delta မျိုးကွဲ ပျံနှံ့လျက် ရှိပါတယ်။ Delta မျိုးကွဲမှာ ယခင်မျိုးကွဲများထက် ကူးစက်မှုနှုန်း နှစ်ဆပိုမိုမြန်ဆန်ကြောင်း ဆိုပါတယ်။ 

Delta plus မျိုးကွဲမှာမူ ဗိုင်းရပ်စ်၏ မျက်နှာပြင်ရှိ ပရိုတိန်းအဖုလေးများတွင် အနည်းငယ်ပြောင်းလဲခြင်းသာ ဖြစ်သဖြင့် Delta မျိုးကွဲ၏ အမည်အောက်တွင်သာ ထည့်သွင်းဖော်ပြထားပါတယ်။ ယခုအချိန်အထိ Delta plus မျိုးကွဲကူးစက်မှုများကို အနည်းငယ်သာ တွေ့ရပါသေးတယ်။ ယခုကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးမှ ခွင့်ပြုထားသော ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးအများစုမှာ Delta မျိုးကွဲများကြောင့်ဖြစ်သော ရောဂါပြင်းထန်မှုနှင့် သေဆုံးခြင်းများကို လျော့ကျစေနိုင်ကြောင်း တွေ့ရှိထားပါတယ်။ 

ယခုအချိန်အထိ ရရှိသောအချက်အလက်များအရ အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် တောင်အမေရိကနိုင်ငံများတွင် Lambda မျိုးကွဲကူးစက်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ၎င်းမျိုးကွဲမှာ Delta မျိုးကွဲထက် ကူးစက်မှု ပိုမိုမြန်ဆန်မည်ဟု ယူဆထားပါတယ်။ ချီလီနိုင်ငံရှိ Lambda မျိုးကွဲကူးစက်မှုများတွင် တရုတ်နိုင်ငံထုတ် Sinovac (Coronavac) ကာကွယ်ဆေး အနည်းဆုံးတစ်ကြိမ်ထိုးပြီးသူ အများအပြား ပါဝင်နေသဖြင့် Lambda မျိုးကွဲမှာ ၎င်းကာကွယ်ဆေးကို ခံနိုင်ရည်ရှိနေမည်ဟု ယူဆရပါတယ်။ ကနဦးလေ့လာမှုများအရ Pfizer နှင့် Moderna ကဲ့သို့သော ကာကွယ်ဆေးများမှာမူ Lambda မျိုးကွဲပေါ်၌ အာနိသင်ရှိကြောင်း တွေ့ရပါတယ်။ 

ရောဂါလက္ခဏာများအနေဖြင့် ဗိုင်းရပ်စ်မျိုးကွဲများအကြား သိသိသာသာ ကွာခြားမှုများ မရှိကြောင်း ဆိုပါတယ်။ 

Ref: https://www.unicef.org/.../what-you-need-know-about-delta... 

       https://www.sciencefocus.com/news/lambda-variant/ 

🚩🚩🚩2. ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး အဆုတ်ကိုဓာတ်မှန်ရိုက်ကြည့်ရမယ်ဆိုတာဟုတ်ပါသလားရှင့်။ အဆုတ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး မည်သည့်ဆိုးကျိုးတွေဖြစ်နိုင်ပါလဲရှင့်။ 

🚩🚩🚩 ကိုဗစ်ကြောင့် အဆုတ်ကို ဆိုးဆိုးရွားရွား ထိခိုက်ထားသူတွေအနေနဲ့ အကောင်းအတိုင်း ပြန်ဖြစ်နိုင်ပါလားခင်ဗျာ။ ကိုဗစ်ကြောင့် ပျက်စီးသွားတဲ့ အဆုတ်က ပြန်ကောင်းလာနိုင်ပါလား။

ဖြေ။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပွားပြီး သက်သာလာသူတိုင်းတွင် အဆုတ်ဓာတ်မှန်ရိုက်ရန် မလိုအပ်ပါ။ အဆုတ်နှင့် ပတ်သက်သော နောက်ဆက်တွဲ ရောဂါလက္ခဏာများ ခံစားရသူများတွင်သာ ဆရာဝန်၏ အကြံပြုချက်ဖြင့် အဆုတ်ဓာတ်မှန် ရိုက်သင့်ပါတယ်။ 

အဆုတ်ဆိုင်ရာ နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများအနေဖြင့် ကြာရှည် ချောင်းဆိုးခြင်း၊ မောခြင်း၊ နုံးခြင်း၊ အားစိုက်ရသည့်အလုပ်များ မလုပ်နိုင်ခြင်း၊ အဆုတ်တစ်ရှူးများ ပျက်စီး၍ အမာရွတ်ထင်ကျန်ရစ်ခြင်း၊  နာတာရှည် လေပြွန်ငယ်များ ကျယ်၍ ရောဂါပိုးဝင်ခြင်း၊ အဆုတ်သွေးကြောများ ထိခိုက်၍ သွေးခဲခြင်းတို့ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါတယ်။ 

ကိုဗစ်ကြောင့် အဆုတ်ထိခိုက်သူများတွင် အဆုတ်တစ်ရှူးများ ပျက်စီး၍ အမာရွတ်ထင်ကျန်ရစ်ခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပြီး ၎င်းတို့သက်သာပျောက်ကင်းရန်အတွက် အနည်းဆုံး ၃ လမှ တစ်နှစ်ကျော်ကြာသည်အထိ ကြာမြင့်နိုင်ပါတယ်။ 

Ref: https://www.bmj.com/content/370/bmj.m3001 

       https://www.hopkinsmedicine.org/.../what-coronavirus-does.... 

#CovidClinicalFeatures

#ကိုဗစ်ကုသခြင်းဆိုင်ရာမေးခွန်းများ (24.8.21)

=================================

🚩🚩🚩1. oxygen supply မပါဘဲ spo2%ဘယ်လောက်ဆိုရင် oxygen ဖြုတ်ပေးလို့ရပြီလည်းသိချင်ပါတယ်။

ဖြေ- ပုံမှန် လူကောင်းတစ်ယောက်မှာတော့ အောက်ဆီဂျင် supply မပါဘဲ အောက်ဆီဂျင်ပမာဏ (SpO2 level on air ) ၉၄-၉၅ရာခိုင်နှုန်းနှင့်အထက် ရှိတတ်ပါတယ်။ 

#အောက်ဆီဂျင်ဖြုတ်ပေးခြင်း (oxygen weaning) နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အောက်ပါလင့်ခ်ရဲ့ နံပတ် 7 မေးခွန်းရဲ့ အဖြေကို ဖတ်ပေးပါ။ 

 https://www.facebook.com/ckcmohnugmm/posts/121129120239343

#CovidTreatment

#ckc #covid19_knowledge_centre

#nugmoh #covid19 

Comments

Popular posts from this blog

Oထygen concentrator များနှင့်ပတ်သတ်၍

 Oxygen concentrator တွေကို +positive သမား တစ်ယောက် သုံးထားပြီး သားရူပြီး သား စက် ကိုနောက်ထပ် တစ်ယောက်  ရှု ရင် စက်ကို ပြန် သန့်စင် ဖို့လိုပါသလားဗျ။ စက်သန့်ရှင်းရေး ဘယ်လို လုပ်ရပါသလဲခင်ဗျာ။ နားလည် သူများ တစ်ချက်လောက်ဖြေပေးပါလာခင်ဗျာ။ ဆရာတစ်ယောက် ဖြေပေးထားတဲ့ ဟာ လေးပါ တစ်စုတည်း ဖတ်လို့ရအောင် edit ပေးထားပါတယ်။ Oxygen Concentrator စက်အားပိုးသန့်စင်ခြင်း Oxygen concentrator မှာ ပိုးသန့်စင်ရန်စဉ်းစားဖို့ (၁) စက်အပြင်ပိုင်း၊ (၂) လေစစ်ဇကာ filters များ၊ (၃) mask နဲ့ လေရှုပြွန် cannula and tubing (၄) ရေအိုး water trap humidifiers (၅) စက်အတွင်းပိုင်း ဆိုပြီး (၅) ပိုင်းခွဲစဉ်းစားပါမယ်။ ပထမတစ်ယောက်သုံးပြီး နောက်တစ်ယောက်မသုံးခင်မှာဖြစ်စေ၊ အခြားနေရာကသယ်ယူလာတာဖြစ်စေ #ပိုးသတ်ပြီးမှသုံးစွဲသင့်ပါတယ်။ ပိုးသန့်စင်မယ့်သူဟာ #လူနဲ့ဝေးရာမှာ mask နဲ့လက်အိတ်သေချာဝတ်ပြီးမှ ပိုးသန့်စင်သင့်ပါတယ်။ (၁) စက်အပြင်ပိုင်းကို အစွန်းချွတ်ဆေးမပါတဲ့ဆပ်ပြာရည်စိမ်ထားတဲ့အဝတ်နဲ့သုတ်နိုင်ပါတယ်။ ပြီးတာနဲ့ kitchen tower စက္ကူလိပ်နဲ့ရေပြန်သုတ်နိုင်ပါတယ်။ စက်ကိုအသုံးပြုနေစဉ်မှာ ရေစိုအဝတ်နဲ့သန့်စင်ခြင်း #မပြုလုပ်ပါနဲ့။ အဓိကကလက်ကိုင်တွ

Management of COVID-19 patients

Symptoms တွေက အားလုံးသိပြီးသားဆိုတော့ အဲ့အတိုင်းပဲ... Isolation Guide (WHO) Symptomatic patients with suspected or confirmed case ဆို symptoms စတဲ့ရက်ကနေ 10 days & အနည်းဆုံး symptoms free 3 days... Family/contact (no symptom) ဆိုရင် 10 days (symptom စခဲ့ရင် ထုံးစံအတိုင်း စတဲ့ရက်ကနေ next 10 days) isolation လုပ်ရမယ်... ခုအနေအထားနဲ့တော့ ကိုယ့်အသိစိတ်နဲ့ကိုယ် Home Q ပါတဲ့... Investigation Optional ပဲ... facilities ရှိရင်လုပ် မရှိရင် မလုပ်နဲ့...လုပ်မယ်ဆိုရင်... Rapid test / PCR CXR (mild ဆို မရိုက်လည်းရ... moderate-severe ဆို ရိုက်သင့်.. ARDS or bacterial pneumonia ဆိုးနေပြီလား သိရအောင်) Basic blood test တွေ FBC RBS CRP Creatinine ဖောက်... Fever ဖြစ်တဲ့အတွက် Malaria & Dengue ကိုလည်း လွတ်မသွားအောင် ထည့်စဥ်းစားသင့် Treatment Mild ဆိုရင် supportive & symptomatic ပဲ... Supportive မှာ nutrition & hydration က အရေးကြီး *highlight နာမည်​ကြီးနေတဲ့ Vitamins အားဆေးတွေ လိုလားဆို... nutrition သာကောင်းရင် မလိုဘူး.. သောက်ချင်လည်း သောက်လို့ရ... no problem... Symptomatic အတွက်က fever cough m

မှောက်အိပ်တယ်ဆိုတာ

လူကောင်းတယောက် ပက်လက်အိပ်တဲ့အခါ လျှာက အနောက်ဘက်ကို လျှောကျပြီး အသက်ရှုလမ်းကြောင်း ကျဉ်းသွားတယ်။ အဲဒီအခါ ဟောက်သံထွက်လာလို့ ကိုယ်လည်း အသက်ရှုမဝ၊ ဘေးလူလည်း အိပ်မရ ဖြစ်တယ်။  (sleep apnoea) နေမကောင်းတဲ့ နှာစေးချောင်းဆိုးဖြစ်တဲ့အခါ ပက်လက်အိပ်ရင် နှာခေါင်းထဲက အရည်က အတွင်းဘက် အောက်ဖက်ကို စီးကျတယ်။ Posteria Nasal Drop လို့ခေါ်တယ်။ အဲဒီအခါ ချောင်းဆိုးတော့ အိပ်မရပြန်ဘူး။ နေကောင်းသည်ဖြစ်စေ နေမကောင်းသည်ဖြစ်စေ ကျွန်တော်က မှောက်အိပ်တတ်တဲ့ အကျင့် ရှိပြီးသားပါ။ စံနစ်တကျ အိပ်တတ်ရင် အဆင်ပြေပါတယ်။ ခု Covid လူနာကို မှောက်အိပ်ခိုင်းတော့ အဆင်မပြေ မအိပ်တတ် အုန်းလွဲတယ်ဆိုတာတွေ တွေ့ရတယ်။ ခေါင်းအုံးကို ရင်ဘတ်အောက်တည့်တည့် ထားရပါတယ်။ "ဗိုက်နေရာအထိ မရောက်ရပါဘူး'။  ရင်ဘတ်က မြင့်ပြီး ဗိုက်က နိမ့်ရပါတယ်။ ဒါမှ ဝမ်းတွင်းကလီစာတွေဟာ အောက်ဘက်ကို ရွေ့သွားပြီး ရင်ခေါင်းမြှေး Diaphragm ကို အပေါ်ဘက် တွန်းမထားနိုင်တော့ပါ။ အဆုတ်ရဲ့ လွတ်လပ်စွာ ကျယ်ပြန်နိုင်ခွင့် ပိုရပါတယ်။ (ပက်လက်မှာ ကလီစာ viscera တွေဟာ သွေးပြန်ကြောမကြီး inferior vena cava ကို ဖိထားတာမို့ မှောက်ထားရင် ဒီဖိအား သက်သာပါတယ်။) နောက်ခေါင်းအုံးတခုကိုတော့ နဖူးန