Skip to main content

ကိုဗစ်ကာကွယ်ခြင်းနှင့်Vaccineမေးခွန်းများ(17.8.21)



🚩🚩🚩1. Covid ကို ကြိုတင်ကာကွယ်ဖို့အတွက် Immune System ကောင်းအောင် သောက်သုံးကြတဲ့ ဆေးဝါးတွေ (ဥပမာ - Cevit, D3, Zinc, Omega-3, etc... ) ရဲ့ တစ်နေ့ကို သောက်သုံးသင့်တဲ့ အများဆုံး mg ဘယ်လောက်ဆိုတာလေး ပြောပြပေးစေချင်ပါတယ်

- အားဆေးများသည် ဖြည့်စွက်ဓာတ်စာသဘောသာ ဖြစ်ပါသည်။ ကိုဗစ်ကာကွယ်နိုင်တယ်လို့ တိတိပပ အထောက်အထား မရှိသောကြောင့် သောက်ခြင်း၊ မသောက်ခြင်းသည် မိမိသဘောသာ ဖြစ်ပါသည်။

- ပုံမှန်အားဖြင့် အစာအာဟာရဓာတ်စုံလင်မျှတစွာ စားနိုင်သူတစ်ယောက်အဖို့ အားဆေးမလိုအပ်ပါ။ သက်စောင့်ဓာတ်ခေါ် ဗီတာမင် (Vitamin) များသည် #နေ့စဥ်စားသောက်နေသည့် အစားအသောက်များထဲ ပါဝင်ပြီး ဖြစ်သည်ကိုလည်း သတိပြုစေလိုပါသည်။ သက်ကြီးရွယ်အိုများ၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များ၊ အာဟာရဓာတ်ချို့တဲ့သူများ၊ ရောဂါကြောင့် အူလမ်းကြောင်းမှ အာဟာရဓာတ် ကောင်းစွာ မစုပ်ယူနိုင်သူများသာ အားဆေးလိုအပ်ပါသည်။

- အားဆေးတံဆိပ်အများအပြားရှိသည့်အလျောက် သောက်သည့်တံဆိပ်အလိုက် #ဆေးအကြိမ်အရေအတွက်ကွာနိုင်ပါသည်၊ မသောက်မီ ဆေးအကြောင်း နားလည်တတ်ကျွမ်းသူ #ဆရာဝန်များနှင့်တိုင်ပင်ပါ။

- ငါးကြီးဆီ (Omega 3) အပါအဝင် အားဆေးဘူးခွံ/ ဆေးကဒ်များတွင် တစ်နေ့လျှင် သောက်ရမည့် ပမာဏရေးထားလေ့ ရှိပါသည်။ ထိုပမာဏအတိုင်းသာ သောက်သုံးသင့်ပါသည်၊ မိမိသဘောနှင့် မိမိအလွန်အကျွံ သောက်သုံးခြင်း မပြုရပါ။

- ဤဆောင်းပါးရှိ ဇယားတွင်လည်း #နေ့စဥ်ဗီတာမင်လိုအပ်ချက်ကို လေ့လာနိုင်ပါသည်။

https://www.webmd.com/.../vitamins-minerals-how-much... 

- RDA (Recommended Dietary Allowance) (သို့မဟုတ်) AI (Adequate Intake) ဆိုသည်မှာ လူတစ်ယောက်အတွက် နေ့စဥ်လိုအပ်သည့် (တစ်နည်း) နေ့စဥ်သောက်ရမည့် ဗီတာမင်ပမာဏကို ဆိုလိုပါသည်။ ကျား/မ၊ အသက်အရွယ်ကို လိုက်၍ လိုအပ်ချက် ပမာဏ အမျိုးမျိုး ကွာခြားနိုင်ပါသည်။

- UL (tolerable Upper intake Level) ဆိုသည်မှာ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးမဖြစ်ဘဲ လူတစ်ယောက် နေ့စဥ်အများဆုံး သောက်နိုင်သည့် ဗီတာမင်ပမာဏကို ဆိုလိုပါသည်။ တန်လျှင် ဆေး၊ လွန်လျှင် ဘေးဖြစ်သည်ကိုတော့ သတိပြုပါ။

- #အားဆေးများနှင့်ပတ်သက်၍ အောက်ပါအကြောင်းအရာကိုလည်း ဖတ်ရှုစေလိုပါသည်။

 https://www.facebook.com/MoHNUGMyanmar/posts/186140450212236 

🚩🚩🚩2. ကိုဗစ်ကာကွယ်ဖို့ mask တပ်ရာတွင် surgical mask ကို နှစ်ထပ်တပ်ဖို့ လိုအပ်ပါသလား ရှင့်? နှစ်ထပ်တပ်တာ ကာကွယ်နှုန်းပိုပြီး စိတ်ချရပါလား ရှင်? စျေးဆိုင်ဖွင့်ရတဲ့ သူတွေ အတွက် ဘယ်လို mask တပ်သင့်ပါလဲ ရှင့်? ကျေးဇူးတင်ပါတယ် ရှင်။

- ယခုနောက်ပိုင်း အမေရိကန် CDC မှ mask ၂ ထပ်တပ်ရန် အကြံပြုထားသည်ကို တွေ့ရပါသည် (WHO မှ သီးခြားအကြံပြုသည်ကို မတွေ့ရပါ) Mask ၂ ထပ်တပ်ခြင်းသည် ကာကွယ်မှုရာခိုင်နှုန်းအားဖြင့် အနည်းငယ်ပိုများစေသည်မှာ မှန်သော်လည်း ပို၍ အဓိက ကျသည်မှာ မှန်ကန်သော နည်းလမ်းဖြင့် mask တပ်ဆင်ခြင်းနှင့် မိမိမျက်နှာနှင့် အံဝင်ခွင်ကျ (fitting) တပ်ဆင်ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

- Mask ၂ ထပ်တပ်မည်ဆိုပါက အတွင်းတွင် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းသုံး surgical mask နှင့် အပြင်တွင် အဝတ် mask ဖြစ်ရပါမည်။

- N95 mask ဆိုလျှင်‌တော့ သူ့တစ်ခုတည်းသာ ဝတ်ဆင်ရပါမည်။

- N95 mask ဝတ်ဆင်ရသူများမှာ ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းများ၌ ရောဂါပိုးနှင့် ကင်းကွာ၍မရသော ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများသာ ဖြစ်ပါသည်။ (ဈေးရောင်းသူအပါအဝင်) သာမာန်ပြည်သူများအနေနှင့် surgical mask (သို့မဟုတ်) #အလွှာသုံးလွှာပါသော အဝတ် mask တပ်ဆင်ရပါမည်။

https://www.facebook.com/ckcmohnugmm/posts/106810351671220 

- အဝတ် mask တစ်ခုတည်း တပ်ဆင်မည်ဆိုပါက သတ်မှတ်ထားသော အလွှာ ၃ လွှာဖြင့် ချုပ်လုပ်ထားသည့် mask ဖြစ်ရပါမည်။ ထိုအလွှာ ၃ လွှာအကြောင်းကို ဤပိုစ့် မေးခွန်း ၃ တွင် လေ့လာနိုင်ပါသည်။

https://www.facebook.com/ckcmohnugmm/posts/113377394347849

🚩🚩🚩3. ရေနွေးကြမ်း အခါးရည် များများသောက်ရင် ကျောက်ကပ် ပျက်စီးထိခိုက်ပါသလား ဆရာ? ကျေးဇူးပြု၍ ဖြေကြားပေးပါ ခင်ဗျာ။

- #တန်ဆေးလွန်ဘေးဆိုသည့် အတိုင်း ယေဘုယျအားဖြင့် ရေနွေးကြမ်းသောက်ခြင်းသည် ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူပြုနိုင်သော်လည်း လွန်ကဲစွာ သောက်သုံးလျှင်တော့ အသည်းနှင့် ကျောက်ကပ်ပျက်စီးခြင်း၊ ကျောက်ကပ်ကျောက်တည်ခြင်းစသည်တို့ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။

- ပမာဏအားဖြင့် တစ်နေ့လျှင် ရေနွေးကြမ်းသောက်သည့် ခွက်အသေးနှင့် ၁၀ ခွက်အထိ သောက်သုံးနိုင်ပါသည်။

❌ ရေနွေးကြမ်းသောက်ခြင်း/ ရေနွေးပူပူသောက်ခြင်းဖြင့် ကိုဗစ်ရောဂါ မကာကွယ်နိုင်သည်ကိုတော့ သတိပြုပါ။ လည်ချောင်းကို ပူအောင် ထားခြင်းဖြင့် ကိုဗစ်ရောဂါပိုး မဝင်ရောက်နိုင်ဟူသည်မှာ အယူအဆအမှားသာ ဖြစ်ပါသည်။

👉 ကိုဗစ်ရောဂါ ကာကွယ်ဖို့ လက်တွေ့လုပ်ဆောင်ရမည်မှာ mask တပ်၊ လက်ဆေး၊ ခပ်ခွာခွာနေခြင်းနှင့် ကာကွယ်ဆေးထိုးခြင်းသာ ဖြစ်ပါသည်။

#CovidPrevention

#ကိုဗစ်Vaccineဆိုင်ရာမေးခွန်းများ (17.8.21)

=================================

🚩🚩🚩1. Covid ကာကွယ်ဆေး မထိုးမီ ဖြတ်ထားရမယ့်ဆေးတွေ သိချင်ပါတယ်။ 

ဖြေ။ အများစုအတွက်မှာမူ မိမိတို့ သက်ဆိုင်ရာရောဂါများအတွက် ပုံမှန်သောက်သုံးနေရသောဆေးများကို ကာကွယ်ဆေးမထိုးမီတွင် အထွေအထူး ဖြတ်ထားစရာ မလိုအပ်ပါ။ သို့ရာတွင် ကိုယ်ခံအားကို လျော့နည်းစေတတ်သော စတီးရွိုက်ဆေးများနှင့် ကင်ဆာဆေးများသောက်သုံးနေရခြင်းများရှိပါက ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးမည့် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းနှင့် ကြိုတင်တိုင်ပင်သင့်ပါတယ်။ ၎င်းဆေးများကြောင့် ကာကွယ်ဆေးပေါ် ခန္ဓာကိုယ်၏ တုံ့ပြန်မှုများလျော့နည်းစေတတ်ပြီး ကာကွယ်ဆေးအာနိသင် အပြည့်အဝ မရခြင်းမျိုးလည်း ရှိနိုင်ပါတယ်။ သို့သော် ၎င်းဆေးများသောက်ခြင်းကို မိမိသဘောနှင့် မိမိ မရပ်တန့်သင့်ဘဲ ကုသမှုပေးနေသော သက်ဆိုင်ရာဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

🚩🚩🚩2. ရောဂါဖြစ်ပြီးပြီပဲ ဆိုပြီး ကာကွယ်ဆေးမထိုးဘဲ နေသင့်ပါသလား။ 

ဖြေ။ ကိုဗစ်ရောဂါဖြစ်ပြီးပါကလည်း ကာကွယ်ဆေးမထိုးဘဲ မနေသင့်ပါ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ရောဂါမှ ပြန်လည်သက်သာလာပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ရောဂါကို မည်သည့်အချိန်အထိ ကာကွယ်နိုင်မည်ဆိုသည်ကို အတိအကျမသိနိုင်၍ဟု ပညာရှင်များက ဆိုပါတယ်။ ဖြစ်နိုင်ခြေနည်းသော်လည်း ရောဂါမှ ပြန်လည်သက်သာသူများတွင် ကိုဗစ်ရောဂါပြန်လည်ကူးစက်နိုင်ခြေရှိပါသေးတယ်။ လေ့လာမှုများအရ ကိုဗစ်ရောဂါမှ ပြန်လည်သက်သာလာသူများတွင် ကာကွယ်ဆေးထိုးပါက ရရှိသော ကိုယ်ခံအားမှာ ပိုမိုကောင်းမွန်ကြောင်း တွေ့ရပါတယ်။ 

ကိုဗစ်ရောဂါဖြစ်ပြီးသူများတွင် ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ အောက်ပါပို့စ်ရှိ မေးခွန်း (၂) တွင် ဆက်လက်ဖတ်ရှုပေးပါ။  https://www.facebook.com/ckcmohnugmm/posts/113457701006485 

Ref: https://www.cdc.gov/corona.../2019-ncov/vaccines/faq.html.... 

#CovidVaccine

#ckc #covid19_knowledge_centre

#nugmoh #covid19

Comments

Popular posts from this blog

Oထygen concentrator များနှင့်ပတ်သတ်၍

 Oxygen concentrator တွေကို +positive သမား တစ်ယောက် သုံးထားပြီး သားရူပြီး သား စက် ကိုနောက်ထပ် တစ်ယောက်  ရှု ရင် စက်ကို ပြန် သန့်စင် ဖို့လိုပါသလားဗျ။ စက်သန့်ရှင်းရေး ဘယ်လို လုပ်ရပါသလဲခင်ဗျာ။ နားလည် သူများ တစ်ချက်လောက်ဖြေပေးပါလာခင်ဗျာ။ ဆရာတစ်ယောက် ဖြေပေးထားတဲ့ ဟာ လေးပါ တစ်စုတည်း ဖတ်လို့ရအောင် edit ပေးထားပါတယ်။ Oxygen Concentrator စက်အားပိုးသန့်စင်ခြင်း Oxygen concentrator မှာ ပိုးသန့်စင်ရန်စဉ်းစားဖို့ (၁) စက်အပြင်ပိုင်း၊ (၂) လေစစ်ဇကာ filters များ၊ (၃) mask နဲ့ လေရှုပြွန် cannula and tubing (၄) ရေအိုး water trap humidifiers (၅) စက်အတွင်းပိုင်း ဆိုပြီး (၅) ပိုင်းခွဲစဉ်းစားပါမယ်။ ပထမတစ်ယောက်သုံးပြီး နောက်တစ်ယောက်မသုံးခင်မှာဖြစ်စေ၊ အခြားနေရာကသယ်ယူလာတာဖြစ်စေ #ပိုးသတ်ပြီးမှသုံးစွဲသင့်ပါတယ်။ ပိုးသန့်စင်မယ့်သူဟာ #လူနဲ့ဝေးရာမှာ mask နဲ့လက်အိတ်သေချာဝတ်ပြီးမှ ပိုးသန့်စင်သင့်ပါတယ်။ (၁) စက်အပြင်ပိုင်းကို အစွန်းချွတ်ဆေးမပါတဲ့ဆပ်ပြာရည်စိမ်ထားတဲ့အဝတ်နဲ့သုတ်နိုင်ပါတယ်။ ပြီးတာနဲ့ kitchen tower စက္ကူလိပ်နဲ့ရေပြန်သုတ်နိုင်ပါတယ်။ စက်ကိုအသုံးပြုနေစဉ်မှာ ရေစိုအဝတ်နဲ့သန့်စင်ခြင်း #မပြုလုပ်ပါန...

Management of COVID-19 patients

Symptoms တွေက အားလုံးသိပြီးသားဆိုတော့ အဲ့အတိုင်းပဲ... Isolation Guide (WHO) Symptomatic patients with suspected or confirmed case ဆို symptoms စတဲ့ရက်ကနေ 10 days & အနည်းဆုံး symptoms free 3 days... Family/contact (no symptom) ဆိုရင် 10 days (symptom စခဲ့ရင် ထုံးစံအတိုင်း စတဲ့ရက်ကနေ next 10 days) isolation လုပ်ရမယ်... ခုအနေအထားနဲ့တော့ ကိုယ့်အသိစိတ်နဲ့ကိုယ် Home Q ပါတဲ့... Investigation Optional ပဲ... facilities ရှိရင်လုပ် မရှိရင် မလုပ်နဲ့...လုပ်မယ်ဆိုရင်... Rapid test / PCR CXR (mild ဆို မရိုက်လည်းရ... moderate-severe ဆို ရိုက်သင့်.. ARDS or bacterial pneumonia ဆိုးနေပြီလား သိရအောင်) Basic blood test တွေ FBC RBS CRP Creatinine ဖောက်... Fever ဖြစ်တဲ့အတွက် Malaria & Dengue ကိုလည်း လွတ်မသွားအောင် ထည့်စဥ်းစားသင့် Treatment Mild ဆိုရင် supportive & symptomatic ပဲ... Supportive မှာ nutrition & hydration က အရေးကြီး *highlight နာမည်​ကြီးနေတဲ့ Vitamins အားဆေးတွေ လိုလားဆို... nutrition သာကောင်းရင် မလိုဘူး.. သောက်ချင်လည်း သောက်လို့ရ... no problem... Symptomatic အတွက်က fever cough m...

မှောက်အိပ်တယ်ဆိုတာ

လူကောင်းတယောက် ပက်လက်အိပ်တဲ့အခါ လျှာက အနောက်ဘက်ကို လျှောကျပြီး အသက်ရှုလမ်းကြောင်း ကျဉ်းသွားတယ်။ အဲဒီအခါ ဟောက်သံထွက်လာလို့ ကိုယ်လည်း အသက်ရှုမဝ၊ ဘေးလူလည်း အိပ်မရ ဖြစ်တယ်။  (sleep apnoea) နေမကောင်းတဲ့ နှာစေးချောင်းဆိုးဖြစ်တဲ့အခါ ပက်လက်အိပ်ရင် နှာခေါင်းထဲက အရည်က အတွင်းဘက် အောက်ဖက်ကို စီးကျတယ်။ Posteria Nasal Drop လို့ခေါ်တယ်။ အဲဒီအခါ ချောင်းဆိုးတော့ အိပ်မရပြန်ဘူး။ နေကောင်းသည်ဖြစ်စေ နေမကောင်းသည်ဖြစ်စေ ကျွန်တော်က မှောက်အိပ်တတ်တဲ့ အကျင့် ရှိပြီးသားပါ။ စံနစ်တကျ အိပ်တတ်ရင် အဆင်ပြေပါတယ်။ ခု Covid လူနာကို မှောက်အိပ်ခိုင်းတော့ အဆင်မပြေ မအိပ်တတ် အုန်းလွဲတယ်ဆိုတာတွေ တွေ့ရတယ်။ ခေါင်းအုံးကို ရင်ဘတ်အောက်တည့်တည့် ထားရပါတယ်။ "ဗိုက်နေရာအထိ မရောက်ရပါဘူး'။  ရင်ဘတ်က မြင့်ပြီး ဗိုက်က နိမ့်ရပါတယ်။ ဒါမှ ဝမ်းတွင်းကလီစာတွေဟာ အောက်ဘက်ကို ရွေ့သွားပြီး ရင်ခေါင်းမြှေး Diaphragm ကို အပေါ်ဘက် တွန်းမထားနိုင်တော့ပါ။ အဆုတ်ရဲ့ လွတ်လပ်စွာ ကျယ်ပြန်နိုင်ခွင့် ပိုရပါတယ်။ (ပက်လက်မှာ ကလီစာ viscera တွေဟာ သွေးပြန်ကြောမကြီး inferior vena cava ကို ဖိထားတာမို့ မှောက်ထားရင် ဒီဖိအား သက်သာပါတယ်။) နောက်ခေါင်းအုံးတခုကိုတော့ နဖူးန...