Skip to main content

ရောဂါလက္ခဏာများနှင့်ပတ်သက်သောမေးခွန်းနှင့်အဖြေများ (6.8.21)



🚩🚩🚩1. Menstruation လာရမယ့်အချိန်မှာ covidပိုးဝင်သွားလို့ Menstruationမလာတော့တာ ဆိုင်လားရှင့်။  covidဝင်နေချိန် ဆေးသောက်ရတာများပြီး အသားရေပြောင်းလဲမှုရော ဖြစ်တတ်လားရှင့်။ 

 ဖြေ။ ရောဂါပိုးကူးစက်ခြင်း အပါအဝင် ခန္ဓာကိုယ်တွင် ကြီးမားသော Stress ဖိစီးမှုများ ဖြစ်ပွားသည့်အခါ ဟော်မုန်းဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲမှုများ ဖြစ်ပေါ်တတ်ပြီး ဓမ္မတာ ရာသီသွေး အပြောင်းအလဲများ ဖြစ်ပေါ်တတ်ပါတယ်။ ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့် အရေပြားဆိုင်ရာ လက္ခဏာများလည်း ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ အောက်ပါလင့်ခ်တွင် ကျေးဇူးပြု၍ ဖတ်ပေးပါ။ https://www.facebook.com/ckcmohnugmm/posts/113571524328436 

🚩🚩🚩2. Day 21 နောက်ပိုင်းမှာရော အောက်ဆီဂျင်ကျတတ်ပါသလား။ Day 1 to 21 ထိ SpO2 က 99/98 ပါ။ 

 ဖြေ။ ရောဂါလက္ခဏာ ခံစားရမှုများမှာ တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး တူညီမှု မရှိပါ။ ရောဂါပြင်းထန်မှု ရှိမရှိမှာ ကိုယ်ခံအားအခြေအနေ၊ အခြားရောဂါများ ရှိမရှိ၊ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးမျိုးကွဲ၏ သဘောသဘာဝတို့တွင်လည်း မူတည်ပါတယ်။ ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရသူ အများစုမှာ လက္ခဏာစတင်ခံစားရချိန်မှစ၍ ၁ ပတ်မှ ၂ ပတ်အတွင်း သက်သာသွားလေ့ရှိပါတယ်။ အချို့သူများမှာ ဒုတိယအပတ်မှစ၍ ပြင်းထန်သောရောဂါလက္ခဏာများကို ခံစားရလေ့ရှိပြီး အသက်အန္တရာယ်နှင့် ကြုံတွေ့ရနိုင်ပါတယ်။  အနည်းငယ်သောသူများမှာ ပြင်းထန်သော ရောဂါလက္ခဏာများကို ၃ ပတ်မှ ၆ ပတ်အထိ ခံစားရလေ့ရှိပြီး နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများနှင့်လည်း ကြုံတွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ အဆုတ်ထိခိုက်ခံရသူများ၊ နှလုံးထိခိုက်ခံရသူများနှင့် သွေးခဲခြင်း ပြဿနာရှိသူတို့တွင် သွေးတွင်းအောက်ဆီဂျင် ကျဆင်းမှုများနှင့်လည်း ကြုံတွေ့ရနိုင်ပါတယ်။

🚩🚩🚩3. ငှက်ဖျားနဲ့ ကိုဗစ်အတူတူဖြစ်နိုင်လားရှင်။ ကိုဗစ်ဖြစ်နေတုန်း ငှက်ဖျားပိုးဝင်နိုင်လားရှင်။ 

 ဖြေ။ ကိုဗစ်ရောဂါနှင့် ငှက်ဖျားရောဂါတို့ကို ဖြစ်စေနိုင်သော ရောဂါပိုးများနှင့် ရောဂါကူးစက်မှုကို ဖြစ်စေနိုင်သော နည်းလမ်းများမှာ ကွာခြားပါတယ်။ 

ကိုဗစ် ၁၉ ဟာ SARS-CoV-2ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့်ဖြစ်သော ရောဂါဖြစ်ပြီး ကိုဗစ်ရောဂါပိုးရှိသူမှ နှာချေ ချောင်းဆိုးခြင်း၊ ကျယ်လောင်စွာစကားပြောဆိုခြင်း၊ သီချင်းဆိုခြင်းတို့မှ ထွက်လာသော အမှုန်အမွှားများမှတစ်ဆင့် ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ လေ့လာတွေ့ရှိချက်များအရ ရောဂါပိုးရှိသူနှင့်အနီးကပ်ထိတွေ့ခြင်း ( နှစ်မီတာအတွင်း ) မှတဆင့်အဓိကကူးစက်နိုင်ပြီး ရောဂါပိုးပါသော အမှုန်အမွှားများကို ရှူမိခြင်း၊ ရောဂါပိုးရှိသောလက်ဖြင့် မျက်စိ၊နှာခေါင်းနှင့် ပါးစပ်တို့ကိုကိုင်မိခြင်းတို့မှတဆင့်လည်း ကူးစက်နိင်ပါတယ်။ ထို့အပြင် ရောဂါပိုးရှိနေနိုင်သော လေဝင်လေထွက်မကောင်းသောနေရာများ၊ လူထူထပ်သောအဆောက်အအုံများတွင် အချိန်ကြာမြင့်စွာနေထိုင်ခြင်းမှလည်း ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။

ငှက်ဖျားရောဂါမှာမူ ငှက်ဖျားပိုး ပလက်စ်မိုးဒီးယမ်း (Plasmodium) ပါရာဆိုက်ကြောင့်ဖြစ်သော ရောဂါဖြစ်ပြီး ၎င်းကို သယ်ဆောင်သော အနောဖလိ (Anopheles) ခြင်ကိုက်ရာမှတဆင့် ရောဂါကူးစက်စေနိုင်ပါတယ်။ ရောဂါပိုးရှိသောသူကို ကိုက်ထားသောခြင်သည် ပလက်စမိုးဒီးယမ်း ရောဂါပိုးသယ်ဆောင်သူဖြစ်လာပြီး ၎င်းမှတဆင့် အခြားသူများကို ကိုက်ခြင်းဖြင့် ရောဂါကူးစက်စေပါတယ်။ 

အထက်ဖော်ပြပါ ရောဂါကူးစက်စေနိုင်သောအခြေအနေများတွင် ရှိပါက ကိုဗစ်ရောဂါနှင့် ငှက်ဖျားရောဂါတို့မှာ အတူတကွ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါတယ်။ 

🚩🚩🚩4. ကိုဗစ်ဖြစ်ပီး  ၂၇ ရက်မြောက်ရှိပါပြီခင်ဗျ။ အနံ့ပျောက်ပြီး ပြန်ရကာစလိုမျိုး ပြန်ဖြစ်နေလို့ပါဗျ။ အနံ့သေချာမရလို့ပါ။ ဒုတိယအကြိမ်ပြန်ဖြစ်တာလားခင်ဗျ။ 

 ဖြေ။ ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့် အနံ့ပျောက်ခြင်းမှာ နှာခေါင်းအတွင်းပိုင်းရှိ အနံ့ခံအာရုံကြောလေးများ ထိခိုက်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်တတ်ပြီး အများအားဖြင့် ရက်အနည်းငယ်အတွင်း ပြန်လည်သက်သာလာလေ့ရှိသော်လည်း အချို့သူများတွင် လအနည်းငယ်အထိ ကြာမြင့်နိုင်ပါတယ်။ ကိုဗစ်-၁၉ရောဂါတွင် အနံ့ပျောက်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ အောက်ပါပို့စ် မှ မေးခွန်းနံပါတ် ၈ ၏ အဖြေကို ဖတ်ပေးပါ။ https://www.facebook.com/ckcmohnugmm/posts/116753554010233 

#CovidClinicalFeatures

#ckc #covid19_knowledge_centre

#nugmoh #covid19

Comments

Popular posts from this blog

Oထygen concentrator များနှင့်ပတ်သတ်၍

 Oxygen concentrator တွေကို +positive သမား တစ်ယောက် သုံးထားပြီး သားရူပြီး သား စက် ကိုနောက်ထပ် တစ်ယောက်  ရှု ရင် စက်ကို ပြန် သန့်စင် ဖို့လိုပါသလားဗျ။ စက်သန့်ရှင်းရေး ဘယ်လို လုပ်ရပါသလဲခင်ဗျာ။ နားလည် သူများ တစ်ချက်လောက်ဖြေပေးပါလာခင်ဗျာ။ ဆရာတစ်ယောက် ဖြေပေးထားတဲ့ ဟာ လေးပါ တစ်စုတည်း ဖတ်လို့ရအောင် edit ပေးထားပါတယ်။ Oxygen Concentrator စက်အားပိုးသန့်စင်ခြင်း Oxygen concentrator မှာ ပိုးသန့်စင်ရန်စဉ်းစားဖို့ (၁) စက်အပြင်ပိုင်း၊ (၂) လေစစ်ဇကာ filters များ၊ (၃) mask နဲ့ လေရှုပြွန် cannula and tubing (၄) ရေအိုး water trap humidifiers (၅) စက်အတွင်းပိုင်း ဆိုပြီး (၅) ပိုင်းခွဲစဉ်းစားပါမယ်။ ပထမတစ်ယောက်သုံးပြီး နောက်တစ်ယောက်မသုံးခင်မှာဖြစ်စေ၊ အခြားနေရာကသယ်ယူလာတာဖြစ်စေ #ပိုးသတ်ပြီးမှသုံးစွဲသင့်ပါတယ်။ ပိုးသန့်စင်မယ့်သူဟာ #လူနဲ့ဝေးရာမှာ mask နဲ့လက်အိတ်သေချာဝတ်ပြီးမှ ပိုးသန့်စင်သင့်ပါတယ်။ (၁) စက်အပြင်ပိုင်းကို အစွန်းချွတ်ဆေးမပါတဲ့ဆပ်ပြာရည်စိမ်ထားတဲ့အဝတ်နဲ့သုတ်နိုင်ပါတယ်။ ပြီးတာနဲ့ kitchen tower စက္ကူလိပ်နဲ့ရေပြန်သုတ်နိုင်ပါတယ်။ စက်ကိုအသုံးပြုနေစဉ်မှာ ရေစိုအဝတ်နဲ့သန့်စင်ခြင်း #မပြုလုပ်ပါန...

Management of COVID-19 patients

Symptoms တွေက အားလုံးသိပြီးသားဆိုတော့ အဲ့အတိုင်းပဲ... Isolation Guide (WHO) Symptomatic patients with suspected or confirmed case ဆို symptoms စတဲ့ရက်ကနေ 10 days & အနည်းဆုံး symptoms free 3 days... Family/contact (no symptom) ဆိုရင် 10 days (symptom စခဲ့ရင် ထုံးစံအတိုင်း စတဲ့ရက်ကနေ next 10 days) isolation လုပ်ရမယ်... ခုအနေအထားနဲ့တော့ ကိုယ့်အသိစိတ်နဲ့ကိုယ် Home Q ပါတဲ့... Investigation Optional ပဲ... facilities ရှိရင်လုပ် မရှိရင် မလုပ်နဲ့...လုပ်မယ်ဆိုရင်... Rapid test / PCR CXR (mild ဆို မရိုက်လည်းရ... moderate-severe ဆို ရိုက်သင့်.. ARDS or bacterial pneumonia ဆိုးနေပြီလား သိရအောင်) Basic blood test တွေ FBC RBS CRP Creatinine ဖောက်... Fever ဖြစ်တဲ့အတွက် Malaria & Dengue ကိုလည်း လွတ်မသွားအောင် ထည့်စဥ်းစားသင့် Treatment Mild ဆိုရင် supportive & symptomatic ပဲ... Supportive မှာ nutrition & hydration က အရေးကြီး *highlight နာမည်​ကြီးနေတဲ့ Vitamins အားဆေးတွေ လိုလားဆို... nutrition သာကောင်းရင် မလိုဘူး.. သောက်ချင်လည်း သောက်လို့ရ... no problem... Symptomatic အတွက်က fever cough m...

မှောက်အိပ်တယ်ဆိုတာ

လူကောင်းတယောက် ပက်လက်အိပ်တဲ့အခါ လျှာက အနောက်ဘက်ကို လျှောကျပြီး အသက်ရှုလမ်းကြောင်း ကျဉ်းသွားတယ်။ အဲဒီအခါ ဟောက်သံထွက်လာလို့ ကိုယ်လည်း အသက်ရှုမဝ၊ ဘေးလူလည်း အိပ်မရ ဖြစ်တယ်။  (sleep apnoea) နေမကောင်းတဲ့ နှာစေးချောင်းဆိုးဖြစ်တဲ့အခါ ပက်လက်အိပ်ရင် နှာခေါင်းထဲက အရည်က အတွင်းဘက် အောက်ဖက်ကို စီးကျတယ်။ Posteria Nasal Drop လို့ခေါ်တယ်။ အဲဒီအခါ ချောင်းဆိုးတော့ အိပ်မရပြန်ဘူး။ နေကောင်းသည်ဖြစ်စေ နေမကောင်းသည်ဖြစ်စေ ကျွန်တော်က မှောက်အိပ်တတ်တဲ့ အကျင့် ရှိပြီးသားပါ။ စံနစ်တကျ အိပ်တတ်ရင် အဆင်ပြေပါတယ်။ ခု Covid လူနာကို မှောက်အိပ်ခိုင်းတော့ အဆင်မပြေ မအိပ်တတ် အုန်းလွဲတယ်ဆိုတာတွေ တွေ့ရတယ်။ ခေါင်းအုံးကို ရင်ဘတ်အောက်တည့်တည့် ထားရပါတယ်။ "ဗိုက်နေရာအထိ မရောက်ရပါဘူး'။  ရင်ဘတ်က မြင့်ပြီး ဗိုက်က နိမ့်ရပါတယ်။ ဒါမှ ဝမ်းတွင်းကလီစာတွေဟာ အောက်ဘက်ကို ရွေ့သွားပြီး ရင်ခေါင်းမြှေး Diaphragm ကို အပေါ်ဘက် တွန်းမထားနိုင်တော့ပါ။ အဆုတ်ရဲ့ လွတ်လပ်စွာ ကျယ်ပြန်နိုင်ခွင့် ပိုရပါတယ်။ (ပက်လက်မှာ ကလီစာ viscera တွေဟာ သွေးပြန်ကြောမကြီး inferior vena cava ကို ဖိထားတာမို့ မှောက်ထားရင် ဒီဖိအား သက်သာပါတယ်။) နောက်ခေါင်းအုံးတခုကိုတော့ နဖူးန...