Skip to main content

ရောဂါလက္ခဏာ_ကူးစက်_ကာကွယ်ခြင်းဆိုင်ရာမေးခွန်းများ (13.8.21)



🚩🚩🚩1. covid positive ဖြစ်နေတာက လက္ခဏာတွေ မပြရင်ဘယ်လိုသိနိုင်လဲ။ သိချင်ပါတယ်။ အကောင်းချည်းက စကားပြောရင်း သေဆုံးနေတာတွေ တွေ့နေရလို့ပါ။ 

ဖြေ။ ရောဂါလက္ခဏာများ ခံစားရပုံခြင်းမှာ တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး တူညီမှုမရှိပါ။ ထို့ပြင် ရောဂါလက္ခဏာများ ပြင်းထန်မှု၊ မပြင်းထန်မှုမှာလည်း တသမတ်တည်း မရှိဘဲ အချိန်နှင့် အမျှ ပြောင်းလဲနေနိုင်ပါတယ်။ အများစုမှာ သာမာန်လက္ခဏာများ ခံစားရပြီး ရက်အနည်းငယ်အကြာတွင် သက်သာသွားတတ်ပါတယ်။ အချို့မှာမူ သာမန်လက္ခဏာအနည်းငယ်ခံစားရပြီးနောက်တွင် ရုတ်တရက် ရောဂါပြင်းထန်လာခြင်းမျိုးလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အချို့လူနာများတွင် သွေးတွင်းအောက်ဆီဂျင်ကျဆင်းခြင်းများ ရှိနေသော်လည်း ၎င်းနှင့်ဆက်စပ်သည့် လက္ခဏာများဖြစ်သော အသက်ရှူမြန်ခြင်း၊ အသက်ရှူရခက်ခဲခြင်း၊ နှလုံးခုန်မြန်ခြင်း၊ ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း၊ ၊ ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ စိတ်ရှုပ်ထွေးခြင်းနှင့် ကနာမငြိမ်ဖြစ်ခြင်း စသည်တို့ ခံစားရခြင်းများ မရှိဘဲ ဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။ ၎င်းကို Silent Hypoxia (တိတ်တဆိတ် အောက်ဆီဂျင်ကျဆင်းခြင်း) ဟု ခေါ်ပြီး ကိုဗစ်နိုင်တင်းရောဂါ၏ ထူးခြားသော ဝိသေသတစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုသို့သော အခြေအနေမျိုးတွင် အချိန်လွန်မှ သတိထားခြင်းမျိုးများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပြီး အသက်ဆုံးရှုံးသည်အထိ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါတယ်။ 

#CovidClinicalFeatures

#ကိုဗစ်ကူးစက်ခြင်းဆိုင်ရာမေးခွန်းများ (13.8.21)

=================================

🚩🚩🚩1.ဒီချိန်မှာအမျာကအစားအသောက်တွေမှာစားကြတယ်။အထူးသဖြင့်အသင့်လုပ်ပီးသား အသင့်စားရုံအစားအစာများ။အဲ့မှာရော ပိုးကပါလာနိုင်ခြေရှိလား။စားသင့်လား။ကူးစက်နိုင်သလား သိချင်ပါတယ်။

🚩🚩🚩2.ကိုဗစ်ဖြစ်ထားတဲ့အိမ်မှာရှိနေတဲ့ရေခဲသေတ္တာထဲက အသားငါးတွေကို ချက်ပြုတ်စားသောက်လို့ရပါသလား။ ရောဂါကူစက်နိုင်သလား။ ဘယ်လိုအသုံးပြုစားသောက်လို့ရပါသလဲဖြေပေးပါရှင်။

ဖြေ - ယခုအချိန်အထိ အစားအစာများအား စားသောက်ခြင်း၊ ကိုင်တွယ်ခြင်း၊ အစားအစာထည့်သည့် အထုပ်အပိုးများကို ကိုင်တွယ်ခြင်းဖြင့် ပိုးကူးစက်သည့်ဖြစ်စဉ်မရှိသေးပါ။ 

အစားအစာထည့်ထားသည့် အထုပ်အပိုး၏ မျက်နှာပြင်အား လက်ဖြင့်ကိုင်တွယ်ပြီး ထိုလက်ဖြင့် ပါးစပ်၊ နှာခေါင်း နှင့် မျက်စိတို့ကို ထိမိပါက ကိုဗစ်ပိုးကူးစက်နိုင်ခြေရှိသော်လည်း ကူးစက်နိုင်နှုန်းအလွန်နည်းပါသည်။

ထို့ကြောင့် ဈေးသွားပြီးတိုင်း၊ အစားအစာအထုပ်အပိုးများကို ကိုင်တွယ်ပြီးတိုင်း၊ အစားအစာများကို မကိုင်တွယ်ခင် နှင့် မစားခင်တိုင်း လက်ကို ရေနှင့်ဆပ်ပြာဖြင့် စက္ကန့်၂၀ သေချာစွာဆေးကြောရန်လိုအပ်ပါသည်။ ဆပ်ပြာနှင့်ရေ မရှိပါက အနည်းဆုံး ၆၀% ပါဝင်သော လက်သန့်ဆေးရည်ဖြင့် လက်ကိုဆေးကြောနိုင်ပါသည်။

အစားအစာထုတ်လုပ်သောနေရာတွင် အလုပ်လုပ်သောသူအချို့တွင် ကိုဗစ်ပိုးကူးစက်ခံရသော်လည်း ထိုသူများပြင်ဆင်သော အစားအစာများမှတစ်ဆင့် ကိုဗစ်ပိုးကူးစက်ခြင်း မတွေ့ရကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။

ကိုဗစ်သည် ရေမှတစ်ဆင့်လည်း မကူးစက်နိုင်ပါ။

အစားအစာများမှတစ်ဆင့် ကိုဗစ်ရောဂါသာမက အခြားအစာကြောင့်ဖြစ်တတ်သောရောဂါများကိုကာကွယ်ရန် အောက်ပါအချက်များကို လိုက်နာရန် လိုအပ်ပါသည်။

- အသားများ၊ ပင်လယ်စာများ၊ ဥအမျိုးမျိုး နှင့် ပုတ်သိုးလွယ်သောအစားအစာများကို ဝယ်ယူပြီးနောက် ၂နာရီ အတွင်း ရေခဲသေတ္တာကဲ့သို့သော အအေးခံနိုင်သည့်နေရာတွင် သိမ်းဆည်းရန်။

- မာသောမျက်နှာပြင်များအား ပိုးသတ်ရန်သုံးသော ပိုးသတ်ဆေးရည်များ ( ဥပမာ - bleach, ammonia ) ကို အစားအစာထည့်သော အထုပ်အပိုးများတွင် ပိုးသတ်ရန်မသုံးရပါ။

- ပြန်လည်အသုံးပြုနိုင်သော အိတ်များ ညစ်ပေသွားပါက ဆပ်ပြာဖြင့်လျှော်၍ အခြောက်ခံပြီး ပြန်လည်အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။

- ဟင်းသီးဟင်းရွက်များနှင့် အသားငါးများကို ဆပ်ပြာ၊ ပိုးသတ်ဆေးရည်၊ alcohol၊ bleach တို့ဖြင့် မဆေးရပါ။

- ဆား၊ ငရုပ်ကောင်းမှုန့်၊ သံပုရာရည် နှင့် ရှောက်ရည် တို့သည် ပိုးသတ်မပေးနိုင်ပါ။

- ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ အသီးအနှံနှင့် အသားငါးများကို ရေဖြင့်သေချာစွာ ဆေးကြောပါ။

- အာလူး၊ သခွားသီး၊ ဖရဲသီးကဲ့သို့သော အသီးများကို သန့်စင်သော brush ဖြင့် ပွတ်တိုက်ဆေးကြောနိုင်သည်။ 

- အစားအစာချက်ပြုတ်ပြင်ဆင်မည့် မျက်နှာပြင်အား ပိုးသတ်ဆေးရည်ဖြင့် ပုံမှန်ပိုးသတ်သန့်စင်ရပါမည်။ ထိုမျက်နှာပြင်ပေါ်ရှိ ပိုးသတ်ဆေးရည်များအား အစားအစာချက်ပြုတ်ရန်အတွက်ပြင်ဆင်မှုမပြုခင် ရေဖြင့်သေချာစွာ ဆေးကြောပေးပါ။

- အစားအစာများအား သက်မှတ်အပူချိန်အတိုင်း သေချာစွာ ချက်ပြုတ်ပါက ပိုးသေပါသည်။

🚩🚩🚩3. ခရီးသွားရာဇဝင်လည်းမရှိဘူး။ ပိုးရှိသူနဲ့လည်းထိတွေ့မှုမရှိဘူး။ အိမ်မှာနေရင်းဘယ်လိုကြောင့်ကူးစက်ခံရတာလည်းဗျ။

ဖြေ - ပိုးရှိနေသောမျက်နှာပြင်အား လက်ဖြင့်ကိုင်မိပြီး ထိုလက်ဖြင့် မျက်စိ၊ နှာခေါင်း နှင့် ပါးစပ်တို့ကို ထိမိပါကလည်း ပိုးကူးစက်နိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် အရာဝတ္ထုများအား ကိုင်တွယ်ပြီးတိုင်း လက်ကိုသေချာစွာ ဆေးကြောရန်လိုအပ်ပါသည်။

#CovidTransmission

#ကိုဗစ်ကာကွယ်ခြင်းဆိုင်ရာမေးခွန်းများ (13.8.21)

=================================

🚩🚩🚩1. လူနာအဝတ်အစားများကို အဝတ်လျှော်စက်ဖြင့် လျှော်ဖွပ်ပြီးသောအခါ အဝတ်လျှော်စက်ကို ပိုးသတ်ရန်လိုအပ်ပါသလား ခင်ဗျာ?

- လူနာအဝတ်အစားများကို ဆပ်ပြာမှုန့်နှင့် #ရေနွေးပူ (အပူချိန် 60-90⁰C (သို့) 140-194⁰F) အသုံးပြုကာ အဝတ်လျှော်စက်ဖြင့် လျှော်လျှင် အဝတ်အစားများ ပိုးသတ်ပြီးသားဖြစ်သလို အဝတ်လျှော်စက်အတွင်းကိုလည်း ပိုးသတ်သန့်စင်ပြီး ဖြစ်တယ်လို့ မှတ်ယူနိုင်ပါတယ်၊ ထို့ကြောင့် အဝတ်လျှော်စက်အတွင်းပိုင်းကို ထပ်မံ ပိုးသတ်သန့်စင်ရန် မလိုအပ်ပါ။

- အဝတ်လျှော်စက် အပြင်ဘက် မျက်နှာပြင်နှင့် အထိအကိုင်များသော ခလုတ်နေရာများကိုတော့ အိမ်သုံးပိုးသတ်သန့်စင်ဆေးရည် (သို့မဟုတ်) အဝတ်လျှော်စက်အတွက် သီးသန့်ရည်ရွယ်ထုတ်ထားသော ပိုးသတ်သန့်စင်ဆေးရည်သုံးကာ ပိုးသတ်နိုင်ပါတယ်။

#CovidPrevention

#ckc #covid19_knowledge_centre

#nugmoh #covid19

Comments

Popular posts from this blog

ကိုဗစ်ကူးစက်ခြင်းနှင့်ကုသခြင်းဆိုင်ရာမေးခွန်းများ (6.8.21)

🚩🚩🚩1. Pဖြစ်နေတဲ့လူကနေ တိလေးတွေကိုကူးစက်နိုင်ပါသလား။ ကူးစက်ခံရရင် တိလေးတွေသေဆုံးတဲ့အထိပြင်းထန်ပါသလား။ ဖြေ - ကိုဗစ်သည် လင်းနို့ကဲ့သို့​သော တိရစ္ဆာန်မှ စဖြစ်သည် ဖြစ်​သော်လည်း ​လေ့လာတွေ့ရှိချက် အချို့အရ တိရစ္ဆာန်မှ လူသို့ ကူးနိုင်နှုန်းဟာ အလွန်နည်းပြီး တိကျ​သော သက်​သေများ မရှိ​သေးပါ။ - လူမှတစ်ဆင့်တိရစ္ဆာန်သို့ အချို့အ​​ခြေအ​နေများတွင်ကူးစက်နိုင်ပါသည်။ ဥပမာ - ကိုဗစ်ပိုးရှိသူမှ တိရစ္ဆာန်များနှင့် အနီးကပ် ထိ​တွေ့သည့်အခါ ကူးစက်နိုင်ပါသည်။ - ထို့​ကြောင့် ​​ရောဂါရှိသူများသည် တိရစ္ဆာန်များနှင့် ထိ​တွေ့ခြင်းမှ​ ရှောင်ကြဥ်ရန် CDC (Center for disease control and prevention) မှ အကြံပြုထားပါသည်။ 🚩🚩🚩2. D 19 မှာ Antibody မပေါ်ခဲ့ပါဘူး. D 22 မှာ အဖျားတက်ကိုယ်လက်တွေကိုက်ခဲပါတယ်။ D 23 မှာ Antibody ထပ်စစ်တော့လဲ Control ဘဲပေါ်ပါတယ်။ Test kits မှာ Positive ပြန်ပေါ်လာပါတယ်. သီးသန့်ခွဲနေရအုန်းမလား အခြားသူကိုကောထပ်ကူးန်ိုင်လား။ ပြန်ကူးခံရတာလားပြောပြပေးပါအုန်းရှင်။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ရှင်။ ဖြေ - ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး ပြန်ကောင်းလာသူ အချို့တွင် ရောဂါလက္ခဏာစပေါ်သည့်ရက်မှစ၍ ရက်ပေါင်း ၉၀ထိ ဗိုင်းရပ်စ်အစိတ်အပိုင်းများ  ...

Oxygen , oxygen therapy နှင့် Covid-19 ( အပိုင်း ၅ )

6). Awake Prone Position- မျက်နှာမှောက်ရက် အနေအထား အကြောင်း  Position အရေးကြီးတာကို ရှင်းပြပြီးပါပြီ။ အခု အဲ့ထဲက   Awake Prone Position- မျက်နှာမှောက်ရက် အနေအထား အကြောင်း ထပ်ပြောပြပါ့မယ်။ WHO ကမ္ဘာ့ ကျန်းမာရေး အဖွဲ့ ကြီးရော တခြား US အပါအဝင် နိုင်ငံအများစုရဲ့ guidelines တွေမှာ လုပ်ဖို့ အဆင်ပြေတဲ့ လူနာ တွေကို လုပ်သင့်တယ်လို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ စနစ်တကျ အနေအထားမှန်မှန် လုပ်နိုင်ရင် ရောဂါ ပိုသက်သာတယ် အမောလည်း သက်သာတယ် ပိုမဆိုးအောင်တောင် ကာကွယ်နိုင်တယ်လို့ တချို့ လေ့လာချက်တွေမှာ တွေ့ပါတယ်။ ကိုယ့် နိုင်ငံ အတွက် အများကြီး အသုံးဝင်ပါတယ်။ Contraindications - ဘယ်သူတွေမလုပ်သင့်ဘူးလဲ။ (၁)လူနာကမလုပ်လိုရင်မလုပ်သင့်ပါ။ (၂) သတိမကောင်းတဲ့သူတွေမလုပ်သင့်ပါဘူး။ (၃) သွေးပေါင်ကျနေလျှင်မလုပ်သင့်ပါ။ (၄) မကြာခင်ကမှ ဗိုက်ခွဲထားသူများ မလုပ်သင့်ပါ။  (၅) ခါးရိုးခိုက်မိထားသူများ အရိုးကျိုးထားသူများ လှည့်ပြောင်းရမလွယ်သူများမလုပ်သင့်ပါ။ (၆) အစာစား ပြီး ၁ နာရီ အတွင်း မလုပ်သင့်ပါ။  လုပ်နည်း -  စလုပ်ရင် မိနစ်၃၀နဲ့စပြီး ဆက်နေနိုင်ရင်တော့ ၃-၄နာရီနေပြီး  ၁နာရီနား  ပြီးရင်ပြန်မှောက်  ပ...

Covid နဲ့ အဖျား

 လူနာတွေရဲ့ မဆုံးနိုင်သော complaint က အဖျားမကျဘူးဆိုတာပါပဲ အဖျားတက်ရတယ်ဆိုတာက ခန္ဓာကိုယ်ထဲ ဝင်နေတဲ့ပိုးနဲ့ ကိုယ်ခံအားတို့ တိုက်ကြရာကနေ ထွက်လာတဲ့ ပဋိပစ္စည်းတွေကြောင့် ဖြစ်ရတဲ့ လက္ခဏာပါ။ အဖျားပဲ မဟုတ်ဘူး ချောင်းဆိုးတာ လည်ချောင်းနာတာ ကိုယ်လက်ကိုက်ခဲတာ စတဲ့ လက္ခဏာတွေ အားလုံးက အဲ့ဒါကြောင့်ပဲ ဖြစ်တာ။ ကျနော်တို့သောက်ခိုင်းနေတဲ့ဆေးတွေက အဲ့လက္ခဏာတွေ သက်သာအောင်ပေးတာပါ။ ဥပမာ Paracetamol သည် အဖျားကျဆေးပါ အဖျားပျောက်ဆေး မဟုတ်ပါ ဖျားတဲ့အချိန်သောက်ရင် အဖျားကျပါမယ် ပြီးရင်တော့ ပြန်တက်ပါမယ်။ အချို့တွေက ဆေးထိုးလို့ရလား မေးပါတယ်။ ဟုတ်ကဲ့ ထိုးလိုက်တဲ့အချိန် အဖျားကျပါမယ် ပြီးရင်.ပြန်တက်ပါမယ် ထိုးတာများလွန်းရင် အစာအိမ်နာတာပါ အဆစ်ရပါမယ်။ ထမင်းစားလို့ အဖျားတက်တယ်ဆိုတာလဲ မဟုတ်ပါဘူး။ မယုံရင် ဘာမှမစားပဲနေကြည့်ပါ အဖျားတက်ရမယ့်အချိန်ရောက်ရင် တက်လာပါလိမ့်မယ်။ သူများတွေ ဟိုဆေးဒီဆေးသောက်တာ ပျောက်သွားတယ်ဆိုတာ ဆေးကြောင့် ပျောက်တာမဟုတ်ပဲ သူ့ကိုယ်ခံအားက ကောင်းလို့ ပျောက်တာပါ။ ဆိုတော့ကာ အဲ့လက္ခဏာတွေအားလုံး ဘယ်အချိန်သက်သာမလဲဆိုတော့ ပိုးကို သတ်နိုင်တဲ့ အချိန်မှာ သက်သာပါမယ်။ ကိုဗစ်က ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် ဖြစ်တဲ့ရောဂါဖြစ်တဲ့...