𝐑𝐚𝐩𝐢𝐝 𝐃𝐢𝐚𝐠𝐧𝐨𝐬𝐢𝐬 𝐀𝐧𝐭𝐢𝐠𝐞𝐧 𝐓𝐞𝐬𝐭𝐢𝐧𝐠 𝐨𝐟 𝐂𝐎𝐕𝐈𝐃-𝟏𝟗 𝑯𝒐𝒘 𝒊𝒕 𝒘𝒐𝒓𝒌𝒔 𝒂𝒏𝒅 𝒉𝒐𝒘 𝒕𝒐 𝑰𝒏𝒕𝒆𝒓𝒑𝒓𝒆𝒕 𝒕𝒉𝒆 𝒓𝒆𝒔𝒖𝒍𝒕𝒔?

COVID-19 ကိုtest လုပ်တဲ့နေရာမှာအဓိက available method (၃) မျိုးရှိပါတယ်။

1.Molecular/Genomic testing

2.Antigen testing

3.Serology testing

▶️Molecular testing ဆိုတာ NAAT(nucleic acid amplification  test)အလွယ်ပြောရရင်သူက rRT-PCR testing method ကိုဆိုလိုတာပါ 

swabယူပြီး အဲ့ထဲမှာ virus ရဲ့ genetic material တကယ်ရှိမရှိကိုစစ်တာဖြစ်တယ်  diagnosis အတွက် most accurate methodဖြစ်တယ် laboratory မှာပဲလုပ်လို့ရတယ် several days လောက်ထိကြာနိုင်ပါတယ် အဲ့တာကြောင့် ဒီtestက high sensitivity and specificityလဲဖြစ်တယ် ဒီtestအကြောင်းကိုကျွန်တော်postတခုလုပ်ပြီးအရင်နှစ်ကပြောပြထားပါတယ် အားနည်းချက်က အသေချာဆုံး method ဖြစ်ပေမယ့် အချိန်ယူရတော့ တကယ့် pandemic ဖြစ်လာပီဆို လူတိုင်းကို ဒီtestတမျိုးထဲအားပြုပီးစစ်ဖို့မဖြစ်နိုင်တော့ပါဘူး စစ်ရမဲ့ caseအရေအတွက်နဲ့ laboratory ရဲ့ capacityကြားမှာgapဖြစ်လာပါတယ် အဲ့တော့ နောက် method ရဲ့ value ကပေါ်လာပါတယ် 

ဒီpostမှာအဓိက empahsizeလုပ်ပြီးပြောမဲ့ methodက ဒုတိယ method​ဖြစ်တဲ့ Antigen testing ပါ 

Antigen ဆိုတာimmine responseကိုဖြစ်စေတဲ့ pathogen(virus) ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတခုဖြစ်တယ်

ဒီနေရာမှာတော့ SARS-CoV-2ရဲ့ outer shell မှာပါရှိတဲ့ viral proteinကိုဆိုလိုတယ် အဲ့ဒီ viral protein ကို detect လုပ်ပြီးစစ်တဲ့ method ဖြစ်ပါတယ် ဒါကြောင့် သူလဲ PCRလို active infection ရှိကြောင်းကိုပြတဲ့ method ပဲဖြစ်တယ်

🔹outbreak​ဖြစ်တဲ့အခါဘာလို့ဒီ Antigen testing method ကိုသုံးလာကြတာလဲ 

🔸ဒီနည်းက Lateral flow assay ကိုအခြေခံတဲ့ Rapid Diagnosis Test(RDT)အမျိုးအစားဖြစ်တယ် testရဲ့လုပ်​ဆောင်ပုံက ရိုးရှင်းတယ်  စျေးလဲသင့်တယ် ဝယ်လို့လွယ်တယ် သုံးရတာလွယ်တယ် အဖြေထွက်တာ မြန်တယ် within 10min

အများဆုံး30 minအတွင်းအဖြေထွက်တယ် 

sensitivity နဲ့ specificity က PCR test လောက် reliable ဖြစ်လို့မရပေမဲ့ screeningလုပ်ချင်တဲ့အခါမျိုး or pandemic ဖြစ်နေတဲ့အခြေအနေမျိုးမှာ ဒီtestဟာအသုံးဝင်လာပါတယ်

🔸testရဲ့လုပ်ဆောင်ပုံမပြောခင် sample collection ကလဲအရမ်းအရေးကြီးပါတယ် မှန်ကန်တဲ့ နည်းနဲ့ collect လုပ်မှသာ resultလဲမှန်မှာဖြစ်တယ် symptom စပြပြီး 5-7 days အတွင်းလုပ်သင့်ပါတယ် sample collect လုပ်နည်းကိုတော့သိကြမယ်ထင်လို့မပြောတော့ပါဘူး

ဒီpostမှာTest အလုပ်လုပ်ပုံလုပ်နည်းနဲ့ result ဖတ်နည်း interpretation အကြောင်းကိုပဲdiscussလုပ်သွားပါမယ်

 

🔹RDT testတွေဘယ်လိုအလုပ်လုပ်လဲ

RDT test ရဲ့အလုပ်လုပ်​တဲ့conceptကိုသိသွားတဲ့အခါဘာကြောင့်ဒီresultကိုဒီအဖြေ Interpret လုပ်ရလဲဆိုတာ နားလည်လာပါတယ် 

RDT test တွေက Lateral flow assay ကိုအခြေခံပြီး အလုပ်လုပ်ပါတယ် test kit ရဲ့အထဲကိုဖွင့်ကြည့်ရင် ရိုးရှင်းလွန်းတယ် testလုပ်တဲ့ အတံလေးတခုပဲပါပါတယ် အဲ့တာကို region လေးခုခွဲလို့ရပါတယ်

🔸ထိပ်ဆုံးregionက sample pad,test kit အပေါ်ကကြည့်ရင် S ဆိုတဲ့အမှတ်အသား ဘေးက test လုပ်မဲ့ sample (ကိုယ်ယူထားတဲ nasopharyngeal swab sample) ထည့်တဲ့နေရာတည့်တည့်ပါ ထည့်လိုက်တဲ့ sample က သူ့အောက်ကsample pad ထဲမှာ depositဖြစ်သွားပါတယ် အဲ့ကနေဆက်flow လုပ်လာရင်း နောက် region တခုကိုရောက်ပါတယ်

🔸ဒုတိယတွေ့ရမဲ့ region က conjugation pad ပါ  red/purple strip အမှတ်အသားလေးဖြစ်နေပါတယ် အဲ့လိုဖြစ်ရတဲ့အကြောင်းက ဒီနေရာမှာထည့်ထားတဲ့ antibodiesကvisible maker တခုခု(e.g. gold particles)နဲ့ link ထားတဲ့ labelled antibodies ဖြစ်နေလို့ပါ labelled antibodies တွေက sampleထဲမှာ virus antigen ပါခဲ့ရင်အဲ့တာကို strongly bind လုပ်ပါတယ် အဲ့နောက်မှာ virus fragments နဲ့ labelled antibodies bind ထားတာတွေက ဆက်ပြီး flow လုပ်လာတယ်

🔸ဒီregionကိုကျော်လွန်သွားရင်တော့ test kitပေါ်မှာမြင်ရတဲ့ T အမှတ်အသားရှိတဲ့နေရာ Test line ကိုရောက်ရှိလာပါပြီ ဒီ region မှာ test line antibodies(fixed antibodies)ဆိုတာ

ပါပါတယ် သူရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်က Labelled antibodiesမှာ bind လုပ်ပီးပါလာတဲ့ virus fragmentsကိုသူကဆွဲယူပီး bind လုပ်ထားလိုက်တာဖြစ်တယ် အဲ့တာကြောင့် နဂို virus fragmentsကိုbindလုပ်ထားတဲ့ labelled antibodies တွေကိုပါ တပါတည်း attachလုပ်သလိုဖြစ်တော့ markerဖြစ်တဲ့ gold particles တွေပါ ဒီ region မှာ stuck လုပ်သလိုဖြစ်ပြီး အပေါ်ကကြည့်ရင် Test line T နေရာမှာ Red Line ပေါ်လာရခြင်းဖြစ်ပါတယ် ဒါဆိုရင် test result positiveပါ 

ကိုယ်testလုပ်တဲ့ sample မှာ virus fragment ပါမလာခဲ့ရင် Test line က antibodies တွေက bind မလုပ်တော့ဒီနေရာမှာ stuck မဖြစ်ပါဘူး အဲ့တော့ Red Line မပေါ်ပါဘူး test result က negative ပါ 

🔸အဲ့ကနေဆက်လာလိုက်ရင် Test kit အပေါ်က C နေရာ Control Line ကိုရောက်လာပါပြီ 

ဒီregionမှာပါတာက virus fragment နဲ့လုံးဝမသက်ဆိုင်ပဲ Labelled antibodies only ကိုပဲ bind လုပ်မဲ့ Control line antibodies ဆိုတာပါပါတယ်

အဲ့တော့ ခုန T region မှာ stuck မဖြစ်သွားတဲ့ labelled antibodies တွေ ဒါမှမဟုတ် နဂိုတည်းက virus fragments နဲ့ bind လုပ်မထားတဲ့ labelled antibodies တွေက ဒီ region မှာသွားပြီး attached ဖြစ်ပါတယ် အဲ့တော့ labelled antibodies တွေမှာပါတဲ့ gold particles marker တွေကြောင့် Red Line ပေါ်ကိုပေါ်ရပါတယ် ဒီregionရဲ့ရည်ရွယ်ချက်က test အလုပ်လုပ်တာ မှန် မမှန် validဖြစ်မဖြစ် ကြည့်တဲ့သဘောပါ ဒီ C နေရာမှာRed Lineပေါ်မှ 

sample ပါဝင်တဲ့flowကကောင်းကောင်းရောက်တယ် test ကောင်းကောင်းအလုပ်လုပ်တယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ဖြစ်ပါတယ် Red Line မပေါ်ရင် test kit ကflowကောင်းကောင်းမသွားဘူး testအလုပ်မလုပ်ဘူးလို့ကောက်ချက်ချနိုင်ပါတယ်

🔸ဒီregionကျော်လွန်ပြီးတဲ့နောက် excess

sampleတွေကိုတော့ နောက်ဆုံးအပိုင်း absorbent pad ကနေ carry လုပ်သွားပါတယ်

အလုပ်လုပ်ပုံကတော့ဒါပါပဲ

🔸Test ကိုဘယ်လို Interpretation လုပ်မလဲ

RDT အလုပ်လုပ်တဲ့conceptကို

နားလည်ရင် Interpretation လုပ်ရတာလွယ်သွားပါတယ် အဖြေက ပုံစံ (၄) မျိုးနဲ့ထွက်လာနိုင်ပါတယ်

🔹T ရော C ရော region နှစ်ခုလုံးမှာ Red Line ပေါ်နေရင် virus fragment လဲပါတော့ Tမှာလဲ Red Line ပေါ် C ကRed Line ကပေါ်ကိုပေါ်

အဲ့တော့ test result က positiveပါ

🔹T မှာRed Lineမပေါ်ပဲ C မှာပဲပေါ်နေရင် virus fragment က sample ထဲမှာမပါပါဘူး

test result negative ပါ

🔹Tတခုမှာပဲ Red Line ပေါ်ပီး C မှာမပေါ်ရင် flow ကောင်းကောင်းမရောက်လို့ or labelled antibodies တွေ attach လုပ်တာမမှန်လို့ test အဖြေမမှန်ပါဘူး result က invalid ပါ

🔹TရောCရောနှစ်ခုလုံးမှာ Red Line မပေါ်ရင်လဲ flow မကောင်းလို့ result က invalid ပါပဲ

ဒါဆိုနားလည်လောက်ပါပြီ

ဒီ videoလေး ကြည့်ရင်ပိုသဘောပေါက်သွားပါလိမ့်မယ်ခင်ဗျာ ⬇

https://youtu.be/Gt4WUps1ouk

တတိယ တနည်းက လူ့ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ antibodies ပေါ် မပေါ် စစ်တဲ့ serology testပါသူလဲ RDT အမျိုးအစားပါပဲ အလျဥ်းသင့်ရင် postတခုလုပ်ပြီးပြောပြသွားပါ့မယ်

ဒီpostမှာအမှားပါခဲ့ရင်ရေးသားသူရဲ့အားနည်းချက်သာဖြစ်ပါတယ်

NY